Torque
Vectoring (Tok Yönlendirme): Torkun, ön ve arka akslara, sağ ve sol
tekerleklere farklı oranlarda dağıtılmasına, hangi tekerleğe ne kadar tork
gönderileceğinin belirlenmesine, tork yönlendirme (torque vectoring) denir. Sağ ve sol tekerlekler arasındaki tork yönlendirme (torque vectoring) / tork dağılımı; ya bir diferansiyel mekanizmasıyla, ya da ilgili tekerleklere frenleme yaptırılarak sağlanır (açık diferansiyel kullanımında böyledir).
Quattro
sisteminde tork ve arka akslar arasında farklı miktarlarda dağıtılıyordu. Arka
akslarda spor diferansiyel kullanılmasıyla, tork sağ ve sol tekerlekler
arasında da aktif olarak farklı miktarlarda dağıtılmaktadır. Torkun, arka aksta
istenen tekerleğe dağıtılması bir sapma momenti meydana getirir, böylece yol
tutuşu artar, virajlarda önden kayma veya arkadan kayma durumlarında aracın
stabil (kararlı) bir şekilde yol almasını sağlayarak, sürüş güvenliğini arttırır.
Spor Diferansiyel (Vektör Diferansiyel) ve Tork Yönlendirme (Quattro Sport Differential - Torque Vectoring)
2008 yılından itibaren audi, arka diferansiyelde Magna Powertrain tarafından geliştirilen “Spor Diferansiyel” isimli özel bir diferansiyel kullanmaya başladı. Audi A4, A5, A6, S4 ve RS modellerinde bu konsept kullanıldı.
Quattroda kullanılan “sport differential” spor diferansiyel sayesinde, tork sağ ve sol tekerlekler arasında farklı oranlarda dağıtılıyor – yönlendiriliyor.
Quattro
tork yönlendirme (torque vectoring) prensibinde, araç viraja girdiğinde virajın
dışında kalan arka tekerleğe daha fazla tork gönderilerek, mükemmel çekiş ve
yol tutuşu sağlanır. Normalde bir araç viraja çok hızlı girdiğinde, araç önden
virajın dışına savrulma eğilim gösterir. Bu yöntemle (torque vectoring ve spor
diferansiyel) motor torku, yere daha iyi
tutunan arka dış tekerleğe daha fazla gönderildiği gibi, arka dış tekerleğin
aracı virajın içine doğru itme etkisi, aracın virajı çok iyi bir şekilde
almasına yardımcı olur. Yani bu yöntem çok iyi bir performans iyileştirmesi
sunduğu gibi, yol tutuşu ve viraj alma kabiliyetini de aynı anda arttırıyor.
Araç virajda ilerlerken sanki rayda ilerliyormuş gibi hareket eder.
Hangi
arka tekere ne kadar miktarda tork dağıtılacağı, araç hızı, direksiyon açısı,
savrulma-sapma açısı, hızlanma-ivme miktarı gibi veriler kullanılarak,
elektronik kontrol ünitesi (ecu) tarafından belirlenir ve otomatik olarak
saliseler içinde uygulanır. Sistem, araç yük altındayken veya kayma esnasında
etkin olarak çalışır.
Ana konu için (Bakınız: Audi quattro Teknolojisi)
(Bkz: Dört Tekerden Çekiş Sistemi)
Audi quattro spor diferansiyelde, diferansiyelin merkezi kısmı aslında klasik açık diferansiyel gibi çalışır, ayna-mahruti, istavroz ve aks dişlileri vardır. Diferansiyel gövdesinin her iki yanında (sağ ve sol aks) bir çok diskli hidrolik kavrama ve dişli sistemi bulunur. Elektrikli hidrolik yağ pompası basınçlı yağ üretir ve basınçlı yağ, kavraştırılacak disk paketine yönlendirilir. Çok diskli hidrolik kavramanın kavraşmasıyla, o aks mili üzerinden aktarılan tork miktarı arttırılır, böylece tork yönlendirme gerekleşmiş olur. Hidrolik yağ basıncıya kavraşan disklerin kavraşma miktarları, gönderilen yağın basıncı ve miktarıyla ayarlanır. Kavraşma arttıkça, o aks üzerinden aktarılan tork miktarı da artar. Öyle ki torkun neredeyse tamamı tek bir tekere yönlendirilebilir.
Ana konu için (Bakınız: Audi quattro Teknolojisi)
(Bkz: Dört Tekerden Çekiş Sistemi)
Yorumlar
Yorum Gönder